Ünsüz benzeşmesi ve sertleşmesi aynı şey mi?
Türkçede ünsüz benzeşmesi ses olayları için dilbilgisi kurallarından biridir. Ünsüzle başlayan ve ondan önceki son harfi sert ünsüz olan bir kelimeye türetme eki veya çekim eki eklenirse ünsüz benzeşmesi veya ünsüz sertleştirme kuralına göre sert ünsüzle başlamalıdır.
Ünsüz benzeşmesi nasıl anlaşılır?
Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşme, Uyum) Sert ünsüzle (f, s, t, k, ç, ş, h, p) biten bir sözcüğün sonuna yumuşak ünsüzle “c, d, g” başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki yumuşak ünsüzler “ç”, t, k” olur ve sertleşir.
Ünsüz benzeşmesi örnekleri nelerdir?
Kökte. Kök içindeki bir hece ünsüz bir harfle bitiyorsa ve bir sonraki hecenin ilk harfi de ünsüzse, bu harfler ünsüz benzeşimini takip eder: aptal, eksik, nispet, kanıt, kispet, olumlu, kararlılık, tespih, kök, iğde, dalga, kuzgun gibi kelimeler.
Türkçede ünsüz uyumu var mı?
3) Ünsüz uyumu Türkçe sözcüklerde sesli ünsüzler (b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z) sesli ünsüzlerle birleşebilir; sessiz ünsüzler (ç, f, h, k, p, s, ş, t) ise sessiz ünsüzlerle bir araya gelebilir. Bu uyuma ünsüz uyumu veya ünsüz benzeşmesi denir.
Türkçede ünsüz benzeşmesi var mıdır?
Bu yaklaşıma göre; Türkçede “ç, f, h, k, p, s, ş, t (Fıstıkçı)” (Şahap) ünsüzlerinden biriyle biten bir sözcüğün sonuna “b, c, d, g” ünsüzlerinden biriyle başlayan bir ek getirildiğinde bu ünsüzler sert karşılıkları olarak kullanılır. “p, ç, t, k” ünsüzleri olur. Bu olguya ünsüz benzeşmesi denir.
Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz değişimi aynı şey mi?
Ünsüz değişimi, Türkçe’de ünsüzlerin, ek almadan sözcüğün telaffuzuna veya yazımına daha uygun ünsüzlerle değiştirilmesiyle oluşan ses olgularından biridir. Ünsüz benzeşmesi ve sertleşmesi, bir sözcük ek aldığında meydana gelir. Ünsüz değişimi, sözcüğün kökeniyle ilgilidir.
T mi sert d mi?
Türkçede ünsüz harfler (sessiz harfler) sert ve yumuşak olmak üzere iki gruba ayrılır. Sert ünsüzler ç, f, h, k, p, s, ş ve t’dir.
Ünsüz benzeşmesi harfleri nelerdir?
Türkçede bir sözcük sert ünsüzlerden (f, s, t, k, ç, ş, h, p,) biriyle bitiyorsa, onu takip eden ek için yumuşak ünsüzlerle (c, d, g) bitemez. Bunun yerine sert ünsüzlerle (ç, t, k) biterek ünsüz benzeşmesi kuralı yerine getirilir.
Sert ünlüler nelerdir?
Türkçede bu kurala “ünsüz yumuşatma” denir. Sert ünsüzler nelerdir? Alfabemizde toplam 8 adet sert ünsüz harf vardır. Bunlar P, ç, t, k, h, f, s ve ş harfleridir.
Ünlü benzeşmesi nedir örnek?
Kelimeler birleştirilirken baskın ünlü (a, e) diğer ünlüyü zayıflatır ve düşmesine neden olur. kahvede>kahvaltıda, cuma>cumartesiden sonra, ne için>neden, ne için>Nola, sütlü yemek>sütlaç, vb.
Fıstıkçı şahap nedir?
Fıstıkçı şahap, Türkçedeki sert ünsüzleri hatırlamak için kullanılan bir deyimdir.
Ünsüz benzeşmesine aykırılık nedir?
Örneğin, “Ç” ile biten birçok kelime bir ek eklenerek “C” harfine dönüşür. Bir ek kullanılmasına rağmen son harfi değişmeyen kelimelerin ünsüz yumuşamasına aykırı olduğu düşünülür.
Türkçede ünlü uyumu var mı?
Türkçede ekler kelimenin son ünlüsüne göre uyumlanır. Ancak bazı ekler bu kurala aykırıdır: -ki, -yor, -ken, -mtırak, -gil, -leyen. Bu ekler her zaman majör ünlü uyumuna uymaz. Akşamları, nabız, çalışırken, ekşi-ekşi, yürürken gibi.
Türkçede akıcılaşma nedir?
Kesintili “b, c, ç, d, g, k, p, t” ünsüzlerinin sürekli “l, m, n, r, y, f, ğ, h, j, s, ş, v, z” ünsüzlerine dönüşmesine denir. Bu ses olayı sızıntı ve akışkanlaşma olarak ikiye ayrılır.
Sıcacık hangi ses olayı vardır?
Türkçede sözcükteki “b” sesinden önce gelen “n” ünsüzleri “m” ünsüzlerine dönüşür. Bu ses olayına dudak ünsüz değişimi denir.
Ünsüz sertleşmesi diğer adı nedir?
Ünsüz sertleştirme aynı zamanda ünsüz asimilasyonu olarak da adlandırılır. Ünsüz asimilasyonu durumunda, kelime sert bir ünsüzle bitmeli ve yumuşak bir ünsüzle başlamalıdır. Sert ünsüzler yumuşak ünsüzlerle dengelenmelidir.
Ünsüz benzeşmesi ve ünsüz yumuşaması arasındaki fark nedir?
Ünsüz benzeşmesi ile ünsüz yumuşaması arasındaki temel fark, değişim türüdür. Benzeşmede ünsüzler aynı sese dönüşürken, yumuşamada ünsüz daha yumuşak bir sese dönüşür.
Ünlü benzeşmesi nedir örnek?
Kelimeler birleştirilirken baskın ünlü (a, e) diğer ünlüyü zayıflatır ve düşmesine neden olur. kahvede>kahvaltıda, cuma>cumartesiden sonra, ne için>neden, ne için>Nola, sütlü yemek>sütlaç, vb.
Ünsüz benzeşmesi hangi harfler?
Türkçede bir sözcük sert ünsüzlerden (f, s, t, k, ç, ş, h, p,) biriyle bitiyorsa, onu takip eden ek için yumuşak ünsüzlerle (c, d, g) bitemez. Bunun yerine sert ünsüzlerle (ç, t, k) biterek ünsüz benzeşmesi kuralı yerine getirilir.